THIẾT KẾ DỰ ÁN HỌC TẬP TRONG DẠY HỌC CHỦ ĐỀ “SINH HỌC VI SINH VẬT” MÔN SINH HỌC 10 NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TỰ HỌC CHO HỌC SINH
DOI:
https://doi.org/10.18173/2354-1075.2024-0017Từ khóa:
dạy học theo dự án, dự án học tập, Sinh học Vi sinh vật, Sinh học 10, năng lực tự họcTóm tắt
Tri thức của nhân loại thay đổi hàng ngày và tăng lên rất nhanh khiến chương trình và sách giáo khoa phổ thông dù có đổi mới liên lục cũng không thể cập nhật và truyền tải tri thức kịp thời đến học sinh. Trong hoàn cảnh đó, phát triển năng lực tự học cho học sinh để các em tự bổ sung kiến thức liên tục, tự nghiên cứu suốt đời là một yêu cầu cấp bách hiện nay. Sử dụng phương pháp nghiên cứu lí thuyết để tổng quan tài liệu, từ đó làm rõ một số khái niệm như năng lực tự học, dạy học theo dự án, cấu trúc của năng lực tự học, vai trò của dạy học theo dự án trong phát triển năng lực tự học của học sinh; đề xuất quy trình thiết kế dự án học tập trong dạy học chủ đề “Sinh học Vi sinh vật” (Sinh học 10) nhằm phát triển năng lực tự học cho học sinh, đồng thời đưa ra ví dụ minh học cho quy trình với dự án học tập “Tìm hiểu về các sản phẩm của công nghệ lên men” (bộ Kết nối tri thức với cuộc sống - Chương trình Giáo dục phổ thông 2018). Kết quả nghiên cứu cung cấp cho giáo viên môn Sinh học tư liệu quan trọng về thiết kế kế hoạch bài học gắn thực tiễn địa phương đáp ứng yêu cầu của Chương trình Giáo dục phổ thông 2018.
Tải xuống
Tài liệu tham khảo
[1] Ban Chấp hành Trung ương, 2013. Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 về Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.
[2] Quốc hội, 2014. Nghị quyết số 88/2014/QH13 ngày 28/11/2014 về Đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông, góp phần đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.
[3] Thủ tướng Chính phủ, 2015. Quyết định số 404/QĐ-TTg ngày 27/3/2015 của Thủ tướng Chính phủ về Phê duyệt Đề án đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.
[4] Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2018. Chương trình Giáo dục phổ thông - Chương trình tổng thể (Ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26/12/2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục & Đào tạo).
[5] HT Thúy, 2015. Tổ chức dạy học dự án Sinh học 10 Trung học phổ thông góp phần nâng cao năng lực tự học cho học sinh. Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
[6] TTH Phương, 2018. Dạy học theo dự án một số chủ đề Toán rời rạc cho học sinh chuyên Toán. Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
[7] NM Đức, 2020. Sử dụng phương pháp dạy học theo dự án kết hợp với hoạt động trải nghiệm trong dạy học chủ đề tích hợp “Phân bón hóa học - Bạn của nhà nông”. Tạp chí Giáo dục, (473), 28-35.
[8] NĐ Tùng, 2016. Phát triển năng lực hợp tác ở người học thông qua dạy học theo dự án. Tạp chí Khoa học Giáo dục, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, (133), 45-47.
[9] TĐ Khiết, LK Long, 2019. Vận dụng phương pháp dạy học theo dự án trong dạy học về Silic và hợp chất của silic nhằm phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh trung học phổ thông. Tạp chí Giáo dục, (Số Đặc biệt tháng 12), 187-191.
[10] CTS Hương, 2014. Tổ chức dạy học dự án một số kiến thức thuộc chương Điện học (Vật lí lớp 9 Trung học cơ sở) nhằm phát huy tính năng động, bồi dưỡng năng lực sáng tạo và hợp tác của học sinh. Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
[11] NV Tuấn, 2022. Tổ chức dạy học theo dự án trong môn Toán cao cấp cho sinh viên đại học khối ngành kĩ thuật. Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm, Đại học Thái Nguyên.
[12] VTT Nhung, PTH Hạnh, 2015. Vận dụng dạy học dự án trong môn Sinh học ở trường phổ thông theo định hướng phát triển năng lực học sinh. Tạp chí Giáo dục, (368), 52-55.
[13] PTT Hội, KTT Giang, 2016. Phát triển năng lực tự học cho học sinh trong dạy học chương “Cảm ứng” (Sinh học 11). Tạp chí Giáo dục, (số Đặc biệt - Kì 1 tháng 7), 184-189.
[14] NTL Ngọc, 2021. Bồi dưỡng năng lực tự học của học sinh theo B-Learning trong dạy học phần Quang hình học Vật lí 11. Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế.
[15] NV Đại, 2022. Vận dụng mô hình Blended learning trong dạy học phần Hóa học hữu cơ lớp 11 nhằm phát triển năng lực tự học cho học sinh trung học phổ thông. Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
[16] VC Hương, 2020. Phát triển năng lực tự học cho học sinh thông qua dạy học Hóa học Hữu cơ lớp 11 ở trường Trung học phổ thông. Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
[17] B Meier, NV Cường, 2014. Lí luận dạy học hiện đại. NXB Đại học Sư phạm.
[18] NV Cường, NTD Thảo, 2004. Dạy học theo dự án - Một phương pháp có chức năng kép trong đào tạo giáo viên. Tạp chí Giáo dục, (80), 15-17.
[19] TV Cường, 2012. Tổ chức dạy học theo dự án học phần Phương pháy dạy học môn Toán góp phần rèn luyện năng lực sư phạm cho sinh viên khoa Toán. Luận án Tiến sĩ Giáo dục học, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam.
[20] Ban Bí thư Trung ương Đảng, 2000. Hồ Chí Minh toàn tập (tập 8). NXB Chính trị Quốc gia Sự thật.
[21] NT Hưng, LP Liên, 2014. Tổ chức dạy học theo dự án trong dạy học sinh học ở trường Trung học phổ thông. Tạp chí Giáo dục, (333), 62-64.
[22] TV Biều, 2011. Dạy học dự án - Từ lí luận đến thực tiễn. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh, (28), 3-12.
[23] NTV Hà, 2013. Xây dựng bộ công cụ đánh giá kết quả học tập trong quá trình áp dụng phương pháp dạy học theo dự án. Tạp chí Giáo dục, (302), 32-34.
[24] NX Trường, HG Bảo, NTT Lan, 2020. Thiết kế bộ công cụ đánh giá năng lực tự học cho sinh viên thông qua dạy học theo dự án trong học phần Hoá học Đại cương Vô cơ ở Trường Cao đẳng Y tế. Tạp chí khoa học Trường Đại học Sư phạm Hà Nội (Educational Sciences), 65(1), 192-203. DOI: 10.18173/2354-1075.2020-0019.
