THIỀN TÔNG Ở NHẬT BẢN (THẾ KỈ VII – XVI) VÀ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TẦNG LỚP SAMURAI THỜI TRUNG ĐẠI
DOI:
https://doi.org/10.18173/2354-1067.2025-0043Từ khóa:
Nhật Bản trung đại, Samurai, Thiền tôngTóm tắt
Nhật Bản là một trong những quốc gia phương Đông có truyền thống Thiền tông đặc sắc, trong đó mối liên hệ giữa Thiền tông và tầng lớp Samurai là một hiện tượng văn hoá – tôn giáo tiêu biểu nhưng vẫn chưa được nghiên cứu toàn diện dưới góc nhìn liên ngành. Sự du nhập và phát triển của Thiền tông tại Nhật Bản từ thế kỉ VII đến XVI không chỉ ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống tôn giáo, mà còn góp phần hình thành thế giới nội tâm, tư duy chiến đấu, đạo đức và mĩ học của tầng lớp Samurai trong thời kì trung đại. Tại sao một tầng lớp võ sĩ lại tiếp nhận và đồng hành sâu sắc với một hệ thống tư tưởng mang tính tĩnh tại và nội hướng như Thiền tông? Đây là câu hỏi trung tâm mà nghiên cứu này hướng đến giải quyết. Bằng phương pháp phân tích sử liệu, khảo cứu lịch sử và tiếp cận liên ngành giữa triết học, văn hoá và lịch sử, bài viết tập trung phác thảo quá trình du nhập và phát triển của Thiền tông ở Nhật Bản, đồng thời phân tích vai trò của Thiền tông trong việc hình thành hệ giá trị tinh thần của tầng lớp Samurai, qua đó góp phần nhận diện những đặc trưng của bản sắc văn hoá Nhật Bản trung đại.
Tài liệu tham khảo
[1] King WL, (1993). Zen and the way of the sword: Arming the samurai psyche. Oxford University Press.
[2] Nitobe Inaz, (2011). Võ sĩ đạo, linh hồn của Nhật Bản, Lê Ngọc Thảo dịch. NXB Thời đại, Hà Nội.
[3] Maksimovich M & Blagoevich M, (2024). Zen Buddhism in tradition, culture and society of Japan. Research Result. Sociology and Management, 10(1), 54-69, DOI: 10.18413/2408-9338-2024-10-1-0-5. https://cyberleninka.ru/article/n/zen-buddhism-in-tradition-culture-and-society-of-japan
[4] TV Lý, (2020). Tổng quan lịch sử Phật giáo thế giới (Quyển II). Bohdi Wisdom DN Publishing.
[5] T Nghiêm & T Hai, (2008). Lịch sử Phật giáo Thế giới. NXB Khoa học Xã hội.
[6] PTT Giang, (2023). Sự du nhập và triển khai Thiền tông ở Nhật Bản. Tạp chí Khoa học Đại học Hạ Long, số 9, 70-77.
[7] HT Thơ, (2001). Vài nét đặc trưng của Phật giáo Thiền tông Nhật Bản. Tạp chí Nghiên cứu Tôn giáo, 7(1), 69-73.
[8] Miyamoto Musashi, (2018). Ngũ luân thư, BT Can (dịch). NXB Thế giới, Hà Nội.
[9] NTT Anh, (2009). Ảnh hưởng của Phật giáo đối với đời sống tinh thần ở xã hội Nhật Bản. Luận án Tiến sĩ Triết học, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội.
