THỰC TRẠNG THAM GIA LAO ĐỘNG CỦA HỌC SINH DÂN TỘC THIỂU SỐ VÀ GIẢI PHÁP PHÒNG NGỪA LAO ĐỘNG TRẺ EM TỪ GÓC ĐỘ TIẾP CẬN CỦA CÔNG TÁC XÃ HỘI TRƯỜNG HỌC
DOI:
https://doi.org/10.18173/2354-1067.2025-0051Từ khóa:
trẻ em, trẻ em dân tộc thiểu số, trẻ em tham gia lao động, lao động trẻ em, công tác xã hộiTóm tắt
Thế giới nói chung, Việt Nam nói riêng vẫn đang phải đối mặt với vấn đề lao động trẻ em, đặc biệt là tình trạng trẻ em vừa đi học vừa tham gia các hoạt động lao động trái quy định của pháp luật, ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ và phải trở thành lao động trẻ em ngay khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Do nhiều yếu tố ảnh hưởng khách nhau, học sinh dân tộc thiểu số tại những địa bàn miền núi có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn là nhóm đối tượng phải tham gia nhiều hơn các hoạt động kinh tế và có nguy cơ cao hơn trở thành lao động trẻ em ngay khi còn đang đi học. Nội dung bài viết này sẽ tập trung làm rõ thực trạng tham gia lao động của học sinh dân tộc thiểu số tại một số trường THCS của huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu, đồng thời phân tích chỉ rõ lí do, cảm nhận của học sinh khi phải tham gia lao động; những ảnh hưởng từ công việc lao động đến sức khỏe, tâm lí, học tập, hành vi... của học sinh. Trên cơ sở đó, bài viết đề xuất một số giải pháp giúp nhà trường tăng cường công tác phòng ngừa lao động trẻ em, đặc biệt là từ góc độ của công tác xã hội trường học.
Tài liệu tham khảo
[1] NH Thương, ND Cường, NTT Mai, NTA Nguyệt, ĐNT Phương & PTT Thúy, (2020). Công tác xã hội với trẻ em. NXB Đại học Quốc gia Hà Nội.
[2] Quốc Hội, (2016). Luật trẻ em số 102/2016/QH13, ban hành ngày 05 tháng 04 năm 2016, Hà Nội.
[3] ILO, (2008). Report of the Conference. Geneva: ILO.
[4] ILO và Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Việt Nam, (2018). Khảo sát lao động trẻ em quốc gia Việt Nam 2018, những phát hiện chính. Hà Nội, Việt Nam.
[5] ILO, (2020). Tài liệu hướng dẫn cho giảng viên khóa tập huấn doanh nghiệp về phòng ngừa giảm thiểu lao động trẻ em. Hà Nội, Việt Nam.
[6] Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, (2019). Hướng dẫn sử dụng tài liệu tập huấn về phòng ngừa và giảm thiểu lao động trẻ em.
[7] ILO và UNICEF, (2021). International Labour Office and United Nations Children’s Fund, Child Labour: Global estimates 2020, trends and the road forward. New York.
[8] Tổng cục Thống kê Việt Nam, UNICEF, (2021). Điều tra các mục tiêu phát triển bền vững về trẻ em và phụ nữ Việt Nam 2020 - 2021. Báo cáo kết quả điều tra. 2021.
[9] Hương LT & Ross H, (2015). The impact of child labor on children's educational performance: Evidence from rural Vietnam. Journal of Asian Economics, 36, 1-13.
[10] Eric E, Carrie T, (2002). Child labor in transition in Vietnam. Policy research working paper 2774: World Bank.
[11] Panos M, (2011). The impact of child labour on educational attainment: evidence from Vietnam. Young Lives Student Paper, University of Oxford.
[12] GT Long, NV Tuong & NT Dang, (2021). Child labor in Vietnam: Issues and policy implications. Children and Youth Services Review, Elsevier, 130(C). DOI:10.1016/j.childyouth.2021.106222.
[13] Hulliger B & Thu NTH, (2019). Modelling the choice of Vietnamese adolescents between school and work. Journal of Education and Work, 32(6-7), 598-613.
[14] NH Hữu, (2018). Tổng quan về tình hình và chính sách đối với lao động trẻ em và trẻ em bị mua bán, xâm hại. Kỷ yếu Hội thảo Quốc tế Dịch vụ Công tác xã hội với lao động trẻ em và trẻ em bị mua bán, xâm hại. NXB Lao động Xã hội, 11-22.
[15] ĐV Trường, (2018). Vai trò của An sinh xã hội đối với trẻ em lao động sớm (Nghiên cứu trường hợp tại thành phố Thanh Hoá, tỉnh Thanh Hoá). Kỷ yếu Hội thảo Quốc tế: Dịch vụ công tác xã hội với lao động trẻ em và trẻ em bị mua bán, xâm hại. NXB Lao động Xã hội, Hà Nội, 75-82.
[16] Bjorne G, (2001). What can be done about child labor? An overview of recent research and its implications for designing programs to reduce child labor. Social Protection Discussion Paper Series 0124: World Bank.
[17] Understanding Children's Work Programme, (2015). Understanding children's work in Vietnam. Report on child labour.
[18] Thao VT, (2013). Making a living in rural Vietnam from (im) mobile livelihoods: A case of women's migration. Population Space and Place, 19(1), 87-102. DOI:10.1002/psp.1706.
[19] Cuong NV, Marrit VDB & Robert L, (2011). The impact of work and non-work migration on household welfare, poverty and inequality: New evidence from Vietnam. Economics of Transition, 19(4), 771–799. DOI:10.1111/j.1468-0351.2011.00416.x.
[20] Jones N, Presler-Marshall E & DB Thuy, (2014). Falling between the cracks: How poverty and migration are resulting in inadequate care for children living in Viet Nam’s Mekong Delta. Overseas Development Institute.
