DIỄN GIẢI VĂN HỌC VỀ VAI TRÒ CỦA NỮ GIỚI TRONG CHIẾN TRANH: TRƯỜNG HỢP ĂN MÀY DĨ VÃNG CỦA CHU LAI
DOI:
https://doi.org/10.18173/2354-1067.2025-0019Từ khóa:
Chu Lai, Ăn mày dĩ vãng, vai trò của nữ giới, chiến tranh, tiểu thuyếtTóm tắt
Ăn mày dĩ vãng là một trong những tiểu thuyết xuất sắc của nhà văn Chu Lai – người chuyên viết về đề tài chiến tranh và người lính. Diễn giải về vai trò của nữ giới trong chiến tranh, cuốn tiểu thuyết này đã kiến tạo huyền thoại khác về người anh hùng. Trên cơ sở lí thuyết phê bình nữ quyền, bài viết sử dụng các phương pháp nghiên cứu trường hợp, lịch sử xã hội, thống kê, phân tích tổng hợp để cho thấy cách Chu Lai viết về vai trò của nữ giới trong chiến tranh. Họ tham dự vào không gian chiến trường – không gian vốn được hình dung như một nơi chỉ dành cho nam giới bằng nhiều cách khác nhau: là người nữ chiến sĩ anh hùng trực tiếp cầm vũ khí chiến đấu với quân thù; là người chăm sóc, chữa lành vết thương và tạo ra sự cân bằng trong đời sống tâm sinh lí cho các chiến sĩ. Sự tiếp cận hình tượng nhân vật nữ từ góc độ này tạo nên tiếng nói đối thoại với trật tự giới tính truyền thống.
Tài liệu tham khảo
[1] NT Phát (2022) “Ta vẫn luôn sống trong lâu đài”: Quả chuông ác mộng của Shirley Jackson. Tạp chí Văn nghệ Quân đội. Xem tại: http://vannghequandoi.com.vn. 19/07/2022. Truy cập 10/12/2024.
[2] N Minh (2023) “Những bản thể gào thét trong truyện ngắn của Shirley Jackson”. Báo Phụ nữ Online. Xem tại: https://www.phunuonline.com.vn. 03/12/2023. Truy cập 12/12/2024.
[3] Ban Biên tập Encyclopaedia (2024) "Shirley Jackson". Encyclopedia Britannica (10/12/2024). Xem tại: https://www.britannica.com/biography/Shirley-Jackson. Truy cập 12/12/2024.
[4] Antoszek P (2020) “Haunting Feelings: Shirley Jackson and the Politics of Affect”. Women’s Studies, 49(8), 850–867. https://doi.org/10.1080/00497878.2020.1814292.
[5] Elizabeth H (2023) “She exposed the fragility of so-called civilised life’: why Shirley Jackson’s horror speaks to our times”. The Guardian (21/10/2023). Xem tại: https://www.theguardian.com. Truy cập 03/12/2024.
[6] LH Bac, DTT Hang & LN Phuong (2021) “The Bakhtin Circle’s dialogue in Vietnam”. Humanities and Social Sciences Communications. https://doi.org/10.1057/s41599-021-00840-8.
[7] LH Bắc (2003) Văn học Mỹ. NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội.
[8] Zoë H (2016) “The Haunted Mind of Shirley Jackson”. The New Yorker (10/10/2016). Xem tại: https://www.newyorker.com. Truy cập 03/12/2024.
[9] Scott H (2023) “75 Years After ‘The Lottery’ Was Published, the Chills Linger”. The New York Times (30/06/2023). Xem tại: https://www.nytimes.com/2023/06/26/. Truy cập 03/12/2024.
[10] Shirley J (1949) The Lottery and Other Stories. New York: Farrar, Straus and Company.
[11] LH Bắc (2012) Văn học hậu hiện đại, lí thuyết và tiếp nhận. NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội.
[12] HK Vân, (2020). Phê bình nữ quyền và văn xuôi nữ giới Việt Nam, Trung Quốc đương đại (nghiên cứu trường hợp Dạ Ngân và Thiết Ngưng. Luận án Tiến sĩ, Trường Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn, Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh.
[13] Chu Lai, (2001). Ăn mày dĩ vãng. NXB Văn học, Hà Nội.
[14] Norman & Elizabeth, (1990). Women at War: The Story of Fifty Military Nurses Who Served in Vietnam. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
[15] Smith & Winnie, (1992). American Daughter Gone to War: On the Front Lines with an Army Nurse in Vietnam. New York, NY, William Morrow and Company, Inc.
