KHÁI LƯỢC CÁC TÁC GIẢ THỜI NHÀ THANH SÁNG TÁC THƠ CA VỀ VIỆT NAM
DOI:
https://doi.org/10.18173/2354-1067.2025-0017Từ khóa:
tác giả, thơ ca, giao lưu văn hóa, nhà Thanh, Trung - ViệtTóm tắt
Bài viết khái quát các tác giả Trung Quốc thời nhà Thanh đã sáng tác thơ ca về Việt Nam, từ đó phân loại và phân tích họ theo các tiêu chí như địa vị xã hội, hoàn cảnh sáng tác và góc nhìn đối với Việt Nam. Dựa trên tư liệu thống kê với hơn 200 tác giả và 513 tác phẩm, bài viết cho thấy thơ ca về Việt Nam không chỉ xuất hiện ở giới hoàng đế và quan lại, mà còn phổ biến trong giới văn nhân dân gian, học giả độc lập, tu sĩ và thường dân. Mỗi nhóm xã hội tiếp cận và phản ánh vấn đề Việt Nam theo cách riêng, từ chính trị - lễ nghi đến học thuật - văn hóa. Qua đó, bài viết làm nổi bật tính chất đa tầng lớp và đa chủ thể trong tiến trình giao lưu Trung - Việt dưới triều Thanh, đồng thời góp phần soi sáng giá trị lịch sử, văn hóa và tư tưởng của kho tàng thơ ca này.
Tài liệu tham khảo
[1] 李娜 (2014). 10-18世紀中國使安南使臣出使詩歌綜述. 百色學院學報, 中国, 頁96–103. (Lí Na, “Tổng thuật thơ ca của các sứ thần Trung Quốc đi sứ An Nam từ thế kỉ X đến XVIII”. Tạp chí Học viện Bách Sắc, Trung Quốc, tr. 96–103)
[2] 劉玉珺 (2007). 中國使節文集考述 - 越南篇. 首都師范大學學報, 第3期, 中国, 頁29–35. (Lưu Ngọc Quân, “Khảo luận về tập văn của các sứ thần Trung Quốc – Phần Việt Nam”. Tạp chí Đại học Sư phạm Thủ Đô, số 3, Trung Quốc, tr. 29–35)
[3] 清實錄（影印本）(1985). 中華書局, 中国. (Thanh thực lục, bản ảnh ấn. NXB Trung Hoa Thư cục, Trung Quốc, 1985)
[4] 吳光 (1993). 使交集（影印本）. 上海國學扶輪社印行, 中国. (Ngô Quang, Sứ Giao tập, bản ảnh ấn. Thượng Hải Quốc học Phù Luân xã ấn hành, Trung Quốc)
[5] 周燦 (2022). 使交吟（影印本）. 中国文物出版社. (Chu Xán, Sứ Giao ngâm, bản ảnh ấn. NXB Văn vật, Trung Quốc, 2022)
[6] 釋大汕 (1987). 海外紀事. 余思黎（点校）. 中华书局, 中国. (Thích Đại Sán, Hải ngoại kỉ sự, Dư Tư Lê hiệu đính. NXB Trung Hoa Thư cục, Trung Quốc)
[7] Nguyễn Thế Long (2005). Bang giao Đại Việt (Tập 5). NXB Văn hoá – Thông tin, Hà Nội.
[8] Nguyễn Thị Mỹ Hạnh (2009). Hoạt động triều cống trong quan hệ bang giao giữa triều Nguyễn (Việt Nam) với triều Thanh (Trung Quốc). Nghiên cứu Trung Quốc, số 7.
[9] 鄧漢儀 (1997). 詩觀初集（卷四）. 四庫禁毀書叢刊（集部，一集）. 北京出版社, 中国. (Đặng Hán Nghi, Thi Quan sơ tập (Quyển 4), Tứ khố cấm hủy thư tùng khan – Tập bộ, Tập 1. NXB Bắc Kinh, Trung Quốc)
[10] 高熊徵 (2010). 郢雪斋全集（卷二）. 清代詩文集彙編（第168集）. 上海古籍出版社, 中国, 頁479–480. (Cao Hùng Trưng, Dĩnh Tuyết Trai toàn tập (Quyển 2), Thanh đại thi văn tập hội biên (Tập 168). NXB Cổ tịch Thượng Hải, Trung Quốc, tr. 479–480)
