CẢNH QUAN TRONG THƠ ĐỒNG ĐỨC BỐN TỪ GÓC NHÌN PHÊ BÌNH KHÔNG GIAN
DOI:
https://doi.org/10.18173/2354-1067.2025-0036Từ khóa:
cảnh quan, không gian, phê bình không gian, Đồng Đức Bốn, thơ Việt NamTóm tắt
Phê bình không gian (spatial studies) trong nghiên cứu văn học quan niệm không gian địa lí không phải là yếu tố tĩnh tại mà luôn vận động và biến đổi cùng với con người, từ đó tác động đến sự hình thành tư duy nghệ thuật của các nhà thơ, nhà văn. Kết hợp lăng kính hiện tượng học về nơi chốn của Yi-Fu Tuan với chiều sâu diễn ngôn của phê bình địa-văn học của Robert Tally Jr., bài báo phân tích cách kiến tạo không gian và nơi chốn trong thơ Đồng Đức Bốn. Kết quả cho thấy thơ Đồng Đức Bốn thể hiện sự chuyển hóa từ cảnh quan lãng mạn sang hiện sinh, phản ánh cảm thức vong thổ, tha hương và những xung đột văn hóa-xã hội hiện đại.
Tài liệu tham khảo
[1] NQ Khánh, (2008). Yếu tố ca dao trong thơ lục bát Đồng Đức Bốn trên ba bình diện: thể thơ, giọng điệu và hệ thống đề tài. Luận văn thạc sĩ, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.
[2] PM Phong, (2008). Chất đồng quê trong thơ lục bát Việt Nam hiện đại (Qua thơ lục bát Nguyễn Duy và Đồng Đức Bốn). Luận văn thạc sĩ, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.
[3] CTH Vân, (2014). Bản sắc dân tộc trong thơ Nguyễn Duy và Đồng Đức Bốn. Luận văn thạc sĩ, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.
[4] BV Quảng, (2015). Thế giới nghệ thuật thơ Đồng Đức Bốn. Luận văn thạc sĩ, Trường Đại học Đà Nẵng, Đà Nẵng.
[5] Tuan YF, (1990). Topophilia: A Study of Environmental Perception, Attitudes, and Values. Columbia University Press.
[6] Tuan YF, (2001). Space and Place: The Perspective of Experience. University of Minnesota Press.
[7] Tally Jr RT, (2012). Spatiality. Routledge.
[8] Tally Jr RT, (2011). Geocritical Explorations: Space, Place, and Mapping in Literary and Cultural Studies. Palgrave Macmillan.
[9] Augé M, (2009). Non-Places: An Introduction to Supermodernity. Verso.
[10] LH Thu, (2023). Cảnh quan và tâm tưởng trong Thơ mới nhìn từ thực thể biển. In trong Nguyễn TTT & Hoàng CG (Chủ biên), Cảnh quan Việt Nam trong văn học và điện ảnh: Những tiếp cận xuyên văn hóa (tr. 128-140). NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.
[11] ĐĐ Bốn, (2006). Chim mỏ vàng và hoa cỏ độc. NXB Hội Nhà văn, Hà Nội. Tất cả các trích dẫn thơ trong bài báo đều được trích dẫn từ nguồn này.
